గేయం - పాట 2

కపిల రాంకుమార్|| గేయం-పాట|| వివరణ ||
కొన్ని ఉదాహరణలు
1.చరణంలో నాలుగు పాదాలు సమాన మాత్రలు 
దేశమనియెడి దొడ్డ  వృక్షం                  14 మాత్రలు
ప్రేమలనుపూలెత్తవలెనోయ్                        ''
నరుల చెమటను తడిస్ మూలం                  ''
ఢనం పంటలు పండవలెనోయ్
                    ''
2.గణానికి గణం విగడం
విరిగి పెరిగితి పెరిగి విరిగితి   3+4+3+4
కష్ట సుఖముల సార మెరిగితి   ''        ''

3.చూతునా అని చూసితిని; మరి   = 3+3+5+2
చేతునా అని చేసిరిని; ఇక         = 5+3+5+2

4.గుత్తునా ముత్యాల సరములు     = 5+5+4
కూర్చుకొని తేటైన మాటలు     = 5+5+4

5.పూర్ణమ్మ గేయం  16 మాత్రలతో చతురస్ర గతిలో  నడిచే చందస్సు
ఏయే వేళలపూసే పువ్వుల  = 4+4+4+4 = 16
ఆయా వేళల అందించి     = 4+4+5      = 13

ఇంకొక తరహా ముత్యాల సరం
6.చివురులూ కొమ్మలా చివర   = 5+5+4 = 14
గుబురులై గుబురులా చివరా = 5+5+4 = 14
పూవులూ నాలుగూ వైపుల     =5+5+4 = 14
బుగులు కొన్నాయీ             = 3+4+2 = 9  (కోకిలమ్మ పెండ్లి)

7.సంఖ్యామాత్రల గేయం శ్రీశ్రీ  '' పేదలు ''  (ముత్యాల సరం కాదు)
అంతేలే పేదల గుండెలు                   = 6+4+4   = 14
అశ్రువులే నిండిన కుండలు                       ''
శ్మశానమున శశి కాంతులలో                    ''
చలిబారిన వెలిరాబండలు
                         ''
8.విశ్వనాథ వారి '' కిన్నెర నడకల్లో ''  మాత్రలు ఖండగతిలో ప్రయోగ  వైవిధ్యం
కదిలింద కదిలింది                           = 5+5    = 10
కదిలింది కదిలింది                           = 5+5    = 10
కదిలి  కిన్నెరసాని వొదుగుల్లు వోయింది     =5+5+5+5 = 20
సుదతి కిన్నెరసాని సుళ్ళుగా తిరిగింది          ''         ''
ముదిత కిన్నెరసాని నురుగుల్లు గ్రక్కింది        ''         '' 


.....మరిన్ని వివరాలు త్వరలో               .7.2013  సా.2,45